ipererezabg

Bizasaba imbaraga zidasanzwe kugira ngo woze izi mbuto n'imboga 12 zishobora kwanduzwa n'imiti yica udukoko.

     Imiti yica udukokon'indi miti ikoreshwa mu kurya hafi ya byose uhereye ku iduka kugeza ku meza yawe. Ariko twakusanyije urutonde rw'imbuto 12 zishobora kuba zirimo imiti ikoreshwa mu kurya, hamwe n'imbuto 15 zishobora kuba zirimo imiti ikoreshwa mu kurya.
Waba uguze imbuto n'imboga nshya cyane, uguze mu gice cy'ubuhinzi muri supermarket, cyangwa se ugatoragura peaches ku gipimo cy'ibiro by'umuhinzi wo mu gace utuyemo, ugomba kuzimesa mbere yo kuzirya cyangwa kuzitegura.
Kubera akaga ka bagiteri nka E. coli, salmonella, na listeria, kwanduzanya kw'abantu, intoki z'abandi, n'ibindi binyabutabire bitandukanye bisigara ku mboga mu buryo bw'imiti yica udukoko cyangwa imiti irinda ubushyuhe, imboga zose zigomba kozwa mu gikoni mbere yuko zijya mu kanwa kawe. Yego, ibi birimo imboga zikomoka ku bimera, kuko umwimerere bitavuga ko nta miti yica udukoko; ahubwo bivuze ko nta miti yica udukoko ikomoka ku bimera, ibyo bikaba ari imyumvire idakwiye ku baguzi benshi b'ibiribwa.
Mbere yo guhangayikishwa cyane n’ibisigazwa by’imiti yica udukoko mu musaruro wawe, tekereza ko gahunda ya USDA yo gukusanya amakuru ku miti yica udukoko (PDF) yasanze ibisaga 99 ku ijana by’umusaruro wapimwe bifite ibisigazwa ku rwego rwujuje ibisabwa n’ikigo gishinzwe kurengera ibidukikije, naho 27 ku ijana nta bisigazwa by’imiti yica udukoko byari bifite na gato.
Muri make: Hari ibisigazwa bimwe na bimwe bizima, si imiti yose iri mu biribwa iba mibi, kandi ntugomba kugira ubwoba niba wibagiwe koza imbuto n'imboga nke. Urugero, pome zisizweho ishaza ry'ibiryo kugira ngo zisimbuze ishaza karemano ikarabya mu gihe cyo koza nyuma yo gusarura. Ingano nto y'imiti yica udukoko muri rusange ntabwo igira ingaruka zikomeye ku buzima bwawe, ariko niba uhangayikishijwe n'uko ushobora guhura n'imiti yica udukoko cyangwa indi miti mu biribwa urya, bumwe mu buryo bwizewe ushobora gukora ni ukumesa umusaruro wawe mbere yo kubirya.
Amwe mu moko ashobora kubyara uduce duto cyane kurusha andi, kandi kugira ngo afashe gutandukanya umusaruro wanduye cyane n'utari umwanda cyane, itsinda rishinzwe umutekano w'ibiribwa ku bidukikije ryasohoye urutonde rw'ibiribwa bishobora kuba birimo imiti yica udukoko. Urutonde rwitwa "Dirty Dozen," ni urupapuro rw'uburiganya aho imbuto n'imboga bigomba kumeswa buri gihe.
Itsinda ryasesenguye ingero 47.510 z'ubwoko 46 bw'imbuto n'imboga byageragejwe n'Ikigo gishinzwe ibiribwa n'imiti muri Amerika hamwe n'Ishami rishinzwe ubuhinzi muri Amerika.
Ubushakashatsi buheruka bw’uyu muryango bwagaragaje ko inkeri zifite ibisigazwa byinshi by’imiti yica udukoko. Mu isesengura ryimbitse, inkeri ikunzwe yasanze irimo imiti myinshi kurusha izindi mbuto cyangwa imboga.
Hasi aha uzasangamo ibiryo 12 bishobora kuba birimo imiti yica udukoko n'ibiryo 15 bishobora kuba bidahumanya cyane.
Dirty Dozen ni ikimenyetso cyiza cyo kwibutsa abaguzi imbuto n'imboga bigomba kozwa neza cyane. Ndetse no koza vuba n'amazi cyangwa gutera isabune bishobora gufasha.
Ushobora kandi kwirinda ingaruka nyinshi zishobora kubaho ugura imbuto n'imboga byemewe n'umwimerere (byahinzwe hadakoreshejwe imiti yica udukoko mu buhinzi). Kumenya ibiryo bishobora kuba birimo imiti yica udukoko bishobora kugufasha guhitamo ibiryo byihariye ugomba gukoresha amafaranga y'inyongera. Nkuko nabimenye ubwo nasesenguraga ibiciro by'ibiryo byihariye n'ibitari iby'umwimerere, ntabwo biri hejuru cyane nkuko wabitekereza.
Ibicuruzwa bifite irangi ririnda indwara karemano ntabwo bikunze kuba birimo imiti yica udukoko ishobora kwangiza.
Icyitegererezo cya Clean 15 cyari gifite urwego rwo hasi rw'ubwandu bw'imiti yica udukoko ugereranyije n'ibindi byapimwe, ariko ibyo ntibivuze ko nta bwandu bw'imiti yica udukoko buhari. Birumvikana ko ibyo bitavuze ko imbuto n'imboga uzanye mu rugo nta bwandu bwa bagiteri zihari. Mu mibare, ni byiza kurya ibikomoka ku bimera bitakarabye muri Clean 15 kuruta kurya ibya Dirty Dozen, ariko ni itegeko ryiza ryo koza imbuto n'imboga zose mbere yo kurya.
Uburyo bwa EWG burimo ibipimo bitandatu by'umwanda w'imiti yica udukoko. Isesengura ryibanze ku mbuto n'imboga byashoboraga kuba birimo umuti wica udukoko umwe cyangwa myinshi, ariko ntiryapimye urwego rwa buri muti wica udukoko mu kintu runaka cy'umusaruro. Ushobora gusoma byinshi kuri EWG's Dirty Dozen muri raporo y'ubushakashatsi yasohotse hano.
Mu bipimo byapimwe byasesenguwe, EWG yasanze 95 ku ijana by'ibipimo by'imbuto n'imboga bya "Dirty Dozen" byari bisizwe imiti ishobora kwangiza. Ku rundi ruhande, hafi 65 ku ijana by'ibipimo cumi na bitanu by'imbuto n'imboga zitanduye nta miti ishobora kugaragara.
Itsinda rishinzwe ibidukikije ryavumbuye imiti yica udukoko myinshi ubwo ryasesenguraga ingero z'ibizamini maze risanga ine muri eshanu zikunze gukoreshwa cyane zishobora guteza akaga.imiti yica udukoko: fludioxonil, pyraclostrobin, boscalid na pyrimethanil.


Igihe cyo kohereza: Gashyantare-26-2025