kubaza

Bizasaba imbaraga nkeya zo koza izo mbuto n'imboga 12 zishobora kuba zanduye imiti yica udukoko.

     Imiti yica udukokohamwe nindi miti iri hafi yibyo kurya byose kuva mububiko bw'ibiribwa kugeza kumeza yawe. Ariko twakoze urutonde rwimbuto 12 zishobora kuba zirimo imiti, nimbuto 15 zidashobora kuba zirimo imiti.
Waba ugura imbuto n'imboga nziza, ugura mu gice kama cya supermarket, cyangwa se amashaza yatoraguwe na pound kumurima waho, bakeneye kozwa mbere yo kurya cyangwa kwitegura.
Kubera akaga ka bagiteri nka E. coli, salmonella, na listeria, kwanduzanya, amaboko yabandi, hamwe n’imiti itandukanye iguma ku mboga mu buryo bw’imiti yica udukoko cyangwa imiti igabanya ubukana, imboga zose zigomba kwozwa mu mwobo mbere yuko zijya mu kanwa kawe. Nibyo, ibi birimo imboga kama, nkuko kama idasobanura imiti yica udukoko; bivuze gusa ko nta miti yica udukoko twangiza, ibyo bikaba ari imyumvire mibi mubaguzi benshi.
Mbere yo guhangayikishwa cyane n’ibisigisigi byica udukoko mu musaruro wawe, tekereza ko Porogaramu ya USDA yica udukoko twangiza udukoko (PDF) yasanze ibice birenga 99 ku ijana by’ibicuruzwa byapimwe bifite ibisigara ku rwego rwujuje ubuziranenge bw’umutekano washyizweho n’ikigo gishinzwe kurengera ibidukikije, naho 27 ku ijana nta bisigazwa by’udukoko twangiza.
Muri make: Ibisigara bimwe nibyiza, ntabwo imiti yose mubiribwa ari mibi, kandi ntugomba guhagarika umutima niba wibagiwe koza imbuto n'imboga bike. Pome, kurugero, yashizwemo ibishashara byo mu rwego rwibiribwa kugirango bisimbuze ibishashara bisanzwe byoza mugihe cyo gukaraba nyuma yisarura. Kurikirana umubare w’imiti yica udukoko muri rusange ntabwo bigira ingaruka zikomeye kubuzima bwawe, ariko niba uhangayikishijwe no guhura n’imiti yica udukoko cyangwa indi miti mu biryo urya, imyitozo imwe ushobora gufata ni ukwoza umusaruro wawe mbere yo kuwurya.
Ubwoko bumwebumwe bushobora kubyara uduce twinangiye kurusha ubundi, no gufasha gutandukanya umusaruro wanduye n’umwanda utari umwanda, Itsinda ridaharanira inyungu ry’ibidukikije ryita ku bidukikije ridaharanira inyungu ryasohoye urutonde rw’ibiribwa bikunda kuba birimo imiti yica udukoko. Urutonde rwiswe "Dirty Dozen," ni urupapuro rwibeshya imbuto n'imboga bigomba kozwa buri gihe.
Iri tsinda ryasesenguye ingero 47.510 z’ubwoko 46 bw’imbuto n'imboga zapimwe n’ikigo cy’Amerika gishinzwe ibiryo n’ibiyobyabwenge n’ishami ry’ubuhinzi muri Amerika.
Ubushakashatsi buherutse gukorwa n’umuryango bwerekanye ko strawberry irimo urwego rwinshi rw’ibisigisigi byica udukoko. Mu isesengura ryuzuye, imbuto zizwi cyane wasangaga zirimo imiti myinshi kurusha izindi mbuto cyangwa imboga.
Hasi urahasanga ibiryo 12 bishoboka cyane kuba birimo imiti yica udukoko hamwe nibiryo 15 bidashoboka ko byanduye.
Umwanda wuzuye ni ikimenyetso cyiza cyo kwibutsa abaguzi imbuto n'imboga bigomba gukaraba neza. Ndetse kwoza vuba n'amazi cyangwa gutera imiti yo kwisiga birashobora gufasha.
Urashobora kandi kwirinda ingaruka nyinshi zishobora kugura imbuto n'imboga byemewe (bihingwa udakoresheje imiti yica udukoko twangiza). Kumenya ibiryo bishoboka cyane kuba birimo imiti yica udukoko birashobora kugufasha guhitamo ibiryo kama wakoresha amafaranga yinyongera. Nkuko nabyize iyo usesenguye ibiciro byibiribwa kama nibidafite kama, ntabwo biri hejuru nkuko ubitekereza.
Ibicuruzwa bifite ibibyimba birinda ibidukikije ntibishobora kuba birimo imiti yica udukoko ishobora kwangiza.
Icyitegererezo cya 15 gisukuye cyari gifite urwego ruto rwo kwanduza udukoko twangiza udukoko twose twapimwe, ariko ntibisobanuye ko badafite umwanda wica udukoko. Birumvikana ko ibyo bidasobanura imbuto n'imboga uzana murugo nta kwanduza bagiteri. Imibare, ni byiza kurya umusaruro udakarabye muri Clean 15 kuruta kurya Dirty Dozen, ariko biracyari itegeko ryiza gukaraba imbuto n'imboga zose mbere yo kurya.
Uburyo bwa EWG bukubiyemo ingamba esheshatu zo kwanduza imiti yica udukoko. Isesengura ryibanze ku mbuto n'imboga byakunze kuba birimo imiti yica udukoko imwe cyangwa nyinshi, ariko ntizipima urugero rwa buri muti wica udukoko mu kintu runaka. Urashobora gusoma byinshi kuri Dirty Dozen ya EWG muri raporo yubushakashatsi yatangajwe hano.
Mu ngero z’ibizamini zasesenguwe, EWG yasanze 95 ku ijana by’imbuto n’imboga byanduye “Dirty Dozen” zashyizwe hamwe na fungicide ishobora kwangiza. Ku rundi ruhande, hafi 65 ku ijana by'imbuto cumi n'eshanu zisukuye imbuto n'imboga nta fungiside zishobora kuboneka.
Itsinda rishinzwe ibidukikije ryasanze imiti myinshi yica udukoko igihe yasesenguye ingero z’ibizamini isanga bane muri batanu bakunze kwica udukoko dushobora guteza akaga.fungicide: fludioxonil, pyraclostrobin, boscalid na pyrimethanil.


Igihe cyo kohereza: Gashyantare-26-2025